Wetterse gesneuvelden WOI herdacht: “Zij leefden in Wetteren, zij stierven voor België”

Fabian Tack
30 oktober 2018 - 16:48
Wetterse gesneuvelden WOI herdacht: “Zij leefden in Wetteren, zij stierven voor België”

‘André schrijft een boek over de gesneuvelden’ zei een schepen op een podium in 2013. En zo geschiedde. Gewillig dompelde André Van Damme, oud-politierechercheur, zich onder in de geschiedenis van de Wetterse gesneuvelden van Wereldoorlog I. Vier jaar later bundelde hij alle verhalen in ‘‘Zij leefden in Wetteren, zij stierven voor België’. “Ik had twee mogelijkheden: ofwel verliet ik de zaal, ofwel begon ik te schrijven. En het werd het laatste, ik ben dan maar beginnen schrijven.”

Vier jaar stond André ’s leven in teken van Wereldoorlog I. Op zoek naar namen en verhalen, ging hij op zoek naar de waarheid achter de namen op de gedenkplaat bij de kerk van Wetteren. Daarbij snuisterde hij rond in archieven, en kwam er zo achter dat zij lang niet de enige waren. “Op de plaat bij de kerk stonden er negentig op. Dan ben ik naar de overlijdensaktes gaan kijken. Daar vond ik er nog meer. Daarbij waren ook mensen van buiten Wetteren die ook hier gestorven waren. Er zijn er die hier geboren zijn, die hier voorbijgekomen zijn, en er zijn er die hier gestorven zijn. Vandaar ook de titel ‘zij leefden in Wetteren, ze stierven voor België’, want niet alle gesneuvelden zijn Wetteraars. Dat zijn ook mensen die toevallig in Wetteren gepasseerd zijn en hier dan gestorven zijn. Voor mij leefden die een tijdje in Wetteren. Eén ervan zelfs maar twee uur, maar ze leefden in Wetteren voor ze stierven voor België. “

Leven voor een boek

Uiteraard zijn er veel meer mensen die tijdens de ‘Groote Oorlog’ in Wetteren geleefd hebben. “Ik dacht er eerst aan om ook nog de overlevenden erbij te nemen, maar dat werd zo immens. Dat zijn zo’n 1300 mensen waarvan ik dan aan foto’s en informatie moest geraken, en de documentatie groeide maar aan. Dat werd onmogelijk om te doen. Daarom heb ik mij beperkt tot mensen die gesneuveld zijn.” En zelfs dat was al een hele klus om op vier jaar tijd te klaren. Geen wonder dan ook dat het leven van André al die tijd rond de oorlog draaide. Gelukkig ging zijn vriendin daar heel vrolijk in mee. “Zelfs onze reizen stonden in teken van het boek. We reden naar Noorwegen met de caravan, en dan stopten we in Nederland omdat er twee van de Wetteraars in Nederland begraven liggen.  En naar het zuiden toe werd het dan niet Spanje, maar Nice, want daar ligt ook een Wetteraar begraven. Mijn vriendin vond dat ook fijn. We waren samen en hebben genoten van de omgeving. Zij wist waar ik voor leefde, en heeft zich daar volledig voor ingezet.”

‘Gestorven voor België’

‘Zij leefden in Wetteren, zij stierven voor België’ bundelt de verhalen en documenten van 130 gesneuvelde soldaten die een band hadden met Wetteren tijdens Wereldoorlog I. “Het eerste deel is hoe ik aan de verschillende stukken (zoals bidprentjes, foto’s van graven en stukken van documenten over het overlijden) geraakt ben en de bezoeken die ik daarvoor gebracht heb. Het tweede deel zijn de verhalen van de soldaten. Niet in een normale alfabetische volgorde, maar beginnend met de eerste gesneuvelde, en zo verder tot mensen die in 1919 gesneuveld zijn. Die staan niet meer op de borden, maar zijn dan gesneuveld door de Spaanse griep of zo. En die zijn ook gestorven voor België, want zij hebben die griep opgelopen tijdens hun legerdienst. Het zijn allemaal mensen waarbij op de overlijdensakte staat dat ze gestorven zijn voor België. De platen van de kerk waren reeds gemaakt toen die laatste gestorven zijn, dus ze konden er niet meer op.”

Boekvoorstelling

Tijdens het interview licht André al een tipje van de sluier op en vertelt een aantal van de gekste verhalen. Wie ze graag allemaal zou kennen, moet nog even geduld oefenen. Bij de herdenking van 100 jaar wapenstilstand, wordt het boek op feestelijke wijze voorgesteld en krijgt het een ereplaats.  “Het boek zou het sluitstuk zijn. De mensen verzamelen dit jaar op het pleintje van Kappelendries. Daarna gaan ze met muziek de nieuwe Passerelle over, over de voetgangersbrug, en de Rode Heuvel over en naar de Markt. Daar zijn festiviteiten met bloemenneerlegging. Aansluitend komt dan de voorstelling van het boek in CC De Poort in Wetteren.”

Toekomst

Plannen voor een boek over WOII heeft André echter niet. En daar is hij stellig in. “Ik hoop geen schepen meer tegen te komen die mij zal zeggen dat ik een boek ga schrijven. Dan stop ik mijn oren dicht in ieder geval. “

Het volledige interview kan u hier nog eens beluisteren

Laatst gespeeld op Accent

06:31
cover of BIRDY with Skinny Love

BIRDY

Skinny Love
06:28
cover of SIGMA with Going Out To The Ravers

SIGMA

Going Out To The Ravers
06:25
cover of SHANE CODD with Get Out My Head

SHANE CODD

Get Out My Head
06:20
cover of CHRISTINA AGUILERA, LIL

CHRISTINA AGUILERA, LIL' KIM

Can't Hold Us Down
Bekijk meer platen
X

Stuur een bericht

Wil jij iets kwijt aan onze presentatoren? Vul onderstaand formulier in en stuur jouw bericht.

Het bericht is succesvol verstuurd

Je bericht heeft de studio bereikt. Je kan nu dit venster afsluiten.